“ … altı yaşında bir çocukken ağlamaya başlayınca, annesi sırtını okşayarak adam gibi davranmalısın, ağlamamalısın, bana yardımcı olmalısın. Anneyi üzme, demişti.”
Yukarıda okuduğumuz bir kitap cümlesinden fazlasını içeriyor. Altı yaşında bir çocuk adam olmak şemasının verdiği yük altında eziliyor. Peki gerçekten ya o an sadece yapılması gereken ağlamaksa o zaman ne yapılmalıdır?
ALTIN KÖPRÜ DUYGULAR
Duygular insanların birbirleri arasında kurduğu altın bir köprüdür. Bu köprünün sağlamlığı için duyguların ifade edilmesi çok önemlidir.
Çocuklarda Duygu Gelişimi
Çocuklarda duygu gelişimi için ebeveyn tutumu başlıca önem arz eder. Bu nedenle anne babanın duygularını ifade ederken çocuğuyla paylaşması gerekir. Duygu jest ve mimiklerle anlatılırsa çocuk daha iyi öğrenmeler sağlamaktadır.
Düşünelim, Ayten Hanım üzüldüğünde oğlu Ali ye öfkelenirse. Ali üzüldüğünde bir başkasına öfkelenebilir. Bu da Ali nin sosyal ilişkilerini etkileyebilmektedir. Ya da Ayten Hanım üzüldüğünde, kırıldığında belli etmeyip ben iyiyim diye geçiştirirse Ali üzülmenin nasıl ifade edilebileceğini öğrenemeyebilir. Ali bir şeylerin ters gittiğini düşünür. Ayten Hanımın burada en iyi yapacağı şey duygularını Ali ye anlatmaktır. Ali nin de duygularını ifade etmesine olanak sunmaktır.
Çocukların Duygu Repertuarını Arttırmak
Çocukların duygulara dair bilgilerinin arttırılması demektir. Kızgınlık, mutsuzluk, üzgünlük, şaşkınlık, yabancılık, hayal kırıklığı, çaresizlik, yorgunluk, endişe gibi duygu çeşitliliğini öğrenmesi anlamına gelmektedir.
Çocukların Duygu Repertuvarını Arttırmak için Öneriler
Duygu Sözlüğü
Çocukların duyguları öğrenip ifade edebilmesi için duygu sözlüğü yapabilirsiniz. Çeşitli duyguları yazıp altına birer cümle yazdırabilirsiniz. Önce minik birbiriyle eş kare kağıt parçaları kesin. Her bir parçaya bir duygu ve duyguyla ilgili bir cümle yazın. Sonra bu kağıtları alıp zımbalayın. İşte size duygu sözlüğü.
Duygu Kumbarası
Kartondan bir kutuyu sanı dık haline getirin. Çocuğunuz istediği şekilde süslesin. Her akşam bugün en çok hissettiği duyguyu kağıda neden böyle hissettiğiyle beraber yazsın ve kumbaraya atsın. Eğer çocuğunuz okuma yazma bilmiyorsa duygunun adını siz yazın ona neden böyle hissettiğini anlattırın.
Duygularımı Oynuyorum
Çeşitli duyguları birbirine eş küçük kağıtlara yazın sonra bir torbaya atın. Torbadan sırayla kart çekin. Gelen duyguyu canlandırın ve karşıdaki sizin duygunuzu anlamaya çalışsın.
Unutmayın
Duygularını iyi ifade eden, duygu repertuvarı geniş olan her birey ihtiyaçlarını en iyi dile getirendir. Bu bireylerin ilişkileri daha sağlıklı ilerleyebilmektedir.